Δευτέρα 30 Μαρτίου 2009

Το αναρχικό κίνημα στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα

Άρθρο από την εφημερίδα “Αναρχία”, φυλ. 12, Ιούνης 1989

Η εξέλιξη του αναρχισμού στην Ελλάδα, φαίνεται να παρουσιάζει μια σειρά από ιστορικά παράδοξα που έχουν να κάνουν αφ' ενός με τη μακρόχρονη απόκρυψη στοιχείων από τις επίσημες ιστορικές πηγές, ή τη συστηματική τους διαστρέβλωση όποτε χρειάζεται να τα παρουσιάσουν, και αφ' ετέρου με τη δυσκολία ερμηνείας των γεγονότων σε μια εποχή που τα υπό διαμόρφωση ιδεολογικά ρεύματα της Ευρώπης έφταναν στην Ελλάδα με την αναπόφευκτη ιδεολογική σύγχυση που προκαλούσαν οι διαφορετικές τοπικές συνθήκες.

Σχετικά με το πρώτο, δηλαδή τον τρόπο παρουσίασης από την επίσημη ιστορία, αρκεί να αναφέρουμε ενδεικτικά τα παρακάτω αποσπάσματα:

"Ούτε οι αναρχικές ομάδες της Πάτρας και του Πύργου, ούτε οι πρώτες εργατικές ενώσεις στη Σύρο, το Λαύριο και τον Πειραιά, ...ήταν αρκετές αριθμητικά ή συγκροτημένες για να αποτελέσουν τη μόνιμη βάση μιας παγιωμένης κοινοβουλευτικής παράταξης... Δεν απέκτησαν ποτέ μόνιμο λαϊκό έρεισμα εκφράζοντας μια αυθόρμητη, απροσανατόλιστη και επομένως συγκυριακή λαϊκή οργή..." (ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος ΙΔ, σελ. 16).

Στον ίδιο τόμο λίγο πιο κάτω φαίνεται να αλλάζουν γνώμη σχετικά με την αποτελεσματικότητα αυτών των ομάδων:

"Έτσι ο αναρχισμός, στάθηκε και στην Ελλάδα μια πολύ σημαντική στιγμή στην εξέλιξη του Νεοελληνικού κράτους: έθεσε με οξύτητα το πρόβλημα των μεταρρυθμίσεων, αγωνίστηκε για μεταρρυθμίσεις, πολλές φορές μάλιστα τις επίσπευσε... (σελ. 85).

Παρόμοιες αντιφάσεις υπάρχουν κάθε φορά που επανέρχεται στο θέμα.

Όσον αφορά το δεύτερο, την ιδεολογική ρευστότητα που χαρακτηρίζει την εποχή, μπορεί να εξηγήσει το φαινομενικά περίεργο γεγονός ότι η πρώτη αναρχική εφημερίδα που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα, ονομαζόταν "Ελληνική Δημοκρατία". Τίτλος αρκετά προκλητικός αν πάρουμε υπ' όψη ότι η λέξη δεν χρησιμοποιούνταν με το σημερινό της νόημα. Σήμαινε όχι μόνο την αντίθεση προς τη μοναρχία, αλλά και όλο το φάσμα των προβληματισμών που σχετίζονται με την αμφισβήτηση του κράτους και των θεσμών.

Μια πολύ προωθημένη κριτική του Ανατολικού ζητήματος που ήταν κυρίαρχο τότε, έντονα επηρεασμένη από τις ιδέες των Μπακούνιν-Προυντόν στοίχισε την κατάσχεση του φύλλου, και τη σύλληψη των μελών του "Δημοκρατικού Συλλόγου" Πάτρας που την εξέδιδε. Ήταν οι πρώτοι που τέθηκαν στα υπ΄όψη των διωκτικών αρχών ως "αναρχικά στοιχεία".

Στις 20 Μάη 1894 οι Ελληνικές αρχές έλαβαν ένα έγγραφο από την "Διεθνή υπηρεσία διώξεως των αναρχικών" με το οποίο τους ζητούσαν κατάλογο και φωτογραφίες Ελλήνων αναρχικών. Μπορούμε να υποθέσουμε πως το γεγονός σχετίζεται με τη δράση που είχαν αναπτύξει κάποιοι Έλληνες στο διεθνές επαναστατικό κίνημα. Ανάμεσά τους μπορούμε να αναφέρουμε τον Πλωτίνο Ροδοκανάτη που συμμετείχε ενεργά στο κίνημα της Λατινικής Αμερικής, το δικηγόρο Παύλο Αργυριάδη που πήρε μέρος στην Κομμούνα του Παρισιού και αργότερα δημιούργησε έναν κύκλο από Έλληνες επαναστάτες διατηρώντας ταυτόχρονα διασυνδέσεις με τους συντρόφους της Πάτρας, τη Μαρία Δασυδόγλου που επίσης συμμετείχε στην Κομμούνα και εκτελέστηκε για τη δράση της από τους Βερσαλλιέρους.

Δεν ξέρουμε τι απάντησε η Ελληνική κυβέρνηση σ' αυτή την "υπηρεσία", το σίγουρο όμως είναι ότι εκείνες τις μέρες συστηματοποιήθηκαν οριστικά οι ανακρίσεις και οι διώξεις που είχαν αρχίσει με την κατάσχεση της "Ελληνικής Δημοκρατίας".

Λίγες μέρες πριν την αποστολή του εγγράφου είχε προηγηθεί μια διακοπή της συνεδρίασης της Βουλής με πολύ επεισοδιακό τρόπο: Ο σοσιαλιστής Καλλέργης άρχισε να διαβάζει από τα θεωρεία το ψήφισμα της Πρωτομαγιάτικης συγκέντρωσης, όταν διαδόθηκε σαν αστραπή η είδηση ότι οι αναρχικοί θα ρίξουν βόμβες, και ο πανικός γενικεύτηκε.

Στην "ιστορία του εργατικού κινήματος" (σελ. 68) ο Κορδάτος περιγράφει το περιστατικό έχοντάς το διακωμωδήσει: "τέτοιες κραυγές απόγνωσης ακούστηκαν μέσα στη Βουλή. Και πατείς με πατώ σε οι 'πατέρες του Έθνους', σαν παλαβοί καβαλίκεψαν τα καθίσματα και τρέχαν να βγουν έξω".

Ωστόσο η πληροφορία είναι πολύτιμη. Αποδεικνύει σε ποιο βαθμό ο φόβος του επικίνδυνου τρομοκράτη είχε ήδη ριζώσει στη συνείδηση των νεοελλήνων. Χρειάστηκε να περάσουν δύο χρόνια μέχρι να σημειωθεί το πρώτο κρούσμα ατομικής τρομοκρατίας.

Στο χρονικό διάστημα μετά το 1893 οι αναρχικοί της Πάτρας διαχωρίζονται οριστικά από την κίνηση του σοσιαλιστή Πλάτωνα Δρακούλη, μετά από τη συμμετοχή του στις εκλογές. Οι σοσιαλιστικοί όμιλοι (όπως παραδέχεται ο Κορδάτος) συρρικνώνονται μπροστά στη συστηματική δράση τους, και οι αναρχικές ιδέες επηρεάζουν ένα μεγάλο τμήμα του ήδη αναστατωμένου αγροτικού πληθυσμού της Δ. Πελοποννήσου.

Οι αλλεπάλληλες κρίσεις του εμπορίου της σταφίδας στάθηκαν η βασική αιτία οικονομικών και κοινωνικών αναστατώσεων την περίοδο 1893-1900. Οι άνεργοι σταφιδεργάτες και αγρότες κάτω από την απειλή της πείνας κινητοποιήθηκαν με διαδηλώσεις, ένοπλα συλλαλητήρια και βιαιοπραγίες ενάντια στους κρατικούς υπαλλήλους.

"Η έντονη παρουσία των αναρχικών εκδηλώσεων εκείνα τα χρόνια θα έπρεπε να μην εξηγηθεί αποκλειστικά από την αντίστοιχη ακμή αυτών των κινημάτων στη Δύση" (ιστορία του Ελληνικού Έθνους, ΙΔ, σελ. 405).

Η σταφιδική κρίση στάθηκε ο καταλύτης για τη διαμόρφωση αυτών των νέων κοινωνικών κινημάτων.

Η ομάδα της Πάτρας ήταν η πρώτη που είχε μια τόσο συστηματική και πολύχρονη δραστηριότητα, συνδεδεμένη με τις διάφορες διεκδικήσεις και αγροτικές εξεγέρσεις. Περιοδεύοντες προπαγανδιστές μοιράζουν μπροσούρες και φυλλάδια, και συμμετέχουν ενεργά στα συλλαλητήρια, ενώ τα τεύχη του ‘’Επί τα Πρόσω’’ εξηγούν την κατάσταση στους αγρότες και με εκλαϊκευτικό στυλ παρουσιάζουν τους διάφορους σταθμούς της εξέλιξης της ανθρωπότητας και των αιτιών που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση ανισότητας.

Στις 3 Γενάρη 1896 στο Σκουροχώρι Πύργου έγιναν συγκρούσεις μεταξύ αγροτών και Χωροφυλακής, όπου σκοτώνεται ένας χωροφύλακας και τραυματίζονται άλλοι δύο. Τον ίδιο χρόνο, ο Δημήτρης Μάτσαλης, μέλος της αναρχικής ομάδας Πάτρας, σκοτώνει με μαχαίρι τον τραπεζίτη Διονύση Φραγκόπουλο και τραυματίζει τον μεγαλέμπορα Ανδρέα Κόλια.

Η αναστάτωση γενικεύεται. Ο Μάτσαλης συνελήφθη αμέσως. Στην απολογία του είπε: “Ό,τι έκανα, το έκανα χάριν της Ιδέας. Κανένας δεν μ΄ έβαλε. Μόνος μου ενήργησα. Φονεύσας δεν απέβλεψα εις τα πρόσωπα, αλλά εκτύπησα το Κεφάλαιον. Είμαι αναρχικός και ως αναρχικός είμαι υπέρ της βίας. Ο Χριστογιαννόπουλος και οι σοσιαλισταί είναι καταγέλαστοι και τίποτα με αυτούς δεν μας συνδέει. Αυτοί θέλουν να επιβάλουν τας ιδέας των με την πειθώ, ενώ εγώ ως αναρχικός είμαι υπέρ της τρομοκρατικής βίας”.

Τρεις μέρες αργότερα βρέθηκε νεκρός μέσα στη φυλακή, διαμελισμένος από δυναμίτιδα. Η επίσημη εκδοχή ήταν αυτοκτονία.

Νέες συλλήψεις και διώξεις άρχισαν με αφορμή το γεγονός. Με την κατηγορία της “συνομωσίας κατά του καθεστώτος” συλλαμβάνονται 14 μέλη της ομάδας της Πάτρας, ανάμεσά τους ο τυπογράφος Γ. Μαγκανάρας και ο δικηγόρος Δ. Καραμπίλιας. Καταδικάζονται σε 11 μήνες φυλακή, και σταματά προσωρινά το “Επί τα Πρόσω”.

Ένα χρόνο αργότερα γίνεται νέα προσπάθεια για την έκδοσή του, αυτή τη φορά με διευθυντή σύνταξης τον Σταυρόπουλο και υπεύθυνο τον Δ. Καραμπίλια. Η οικονομική ανέχεια και οι συνεχείς διώξεις έχουν εξαντλήσει την ομάδα, που τώρα επιδίδεται κυρίως σε μεταφράσεις της αναρχικής φιλολογίας.

Δύο αναρχικές εργάτριες (ράφτρες) αναλαμβάνουν τη χρηματοδότηση της εφημερίδας, συνεισφέροντας κάθε βδομάδα από το μεροκάματό τους.

Στον Πύργο, η δράση του αναρχικού ομίλου δεν παρουσίασε ιδιαίτερη έξαρση όσον αφορά τις αγροτικές κινητοποιήσεις, όπως συνέβη στην ομάδα της Πάτρας, πράγμα που τους βοήθησε να αποφύγουν προσωρινά τις διώξεις, και να κατευθύνουν τη δράση τους στην έντυπη προπαγάνδα, με τη διανομή φυλλαδίων, μετάφραση κειμένων, και την έκδοση της εφημερίδας “ΝΕΟΝ ΦΩΣ”. Ο όμιλος είχε συνδεθεί με την αναρχική Διεθνή, και είχε πολλές επαφές με τις αντίστοιχες ομάδες του εξωτερικού.

Εν όψει των βουλευτικών εκλογών του 1899 το “Νέον Φως” δημοσιεύει κύριο άρθρο παρακινώντας τον λαό σε αποχή. Διαβάζουμε στο φύλλο 17: “ΟΧΙ. Δεν ψηφίζωμεν, η Βουλή δεν είναι δι’ ημάς, ούτε οι νόμοι, τα συντάγματα, ούτε ο στρατός, ούτε αι αστυνομίαι, ούτε η χωροφυλακή, ούτε τα δικαστήρια, ούτε τίποτα εξ΄όσων αποτελούν το παρόν τυραννικόν καθεστώς, αλλά δι΄εκείνους που μας κλέπτουν, που μας τυραννούν, που μας ποτίζουν καθημερινώς δηλητήριον...”

Το επόμενο φύλλο, μας πληροφορεί πως ένα μέρος του πληθυσμού του Πύργου αποδέχτηκε το αποτέλεσμα των εκλογών με μαύρες σημαίες και γιουχαϊσματα, ενώ επικρίνει τους εργάτες που πήγαν να ψηφίσουν.

Μερικούς μήνες αργότερα η έκδοση της εφημερίδας σταματά και η δομή της ομάδας χαλαρώνει με την εισβολή διάφορων ιδεών με χριστιανοκοινωνικό περιεχόμενο, χωρίς όμως να διαλυθεί εντελώς. Η δολοφονική απόπειρα ενάντια στο βασιλιά Γεώργιο από τον Καρδίτση, έδωσε νέα αφορμή να γενικευτούν οι διώξεις στην Αθήνα, την Πάτρα και τον Πύργο. Οι Μαγκανάρας και Καραμπίλιας συλλαμβάνονται για τρίτη φορά. Οι υπόλοιποι καταζητούνται. Το κίνημα, αποδυναμωμένο ήδη, δεν μπορεί ν’ αντέξει και οι όμιλοι διαλύονται οριστικά.

Οι τελευταίες πληροφορίες που έχουμε από τη δράση στον Πύργο, είναι ένα γράμμα που έστειλαν το 1900 στο διεθνές εργατικό επαναστατικό συνέδριο του Παρισιού.

Είναι ένα ντοκουμέντο μεγάλης ιστορικής αξίας με τις πληροφορίες που μας παρέχει για το πώς βλέπουν οι ίδιοι τη δράση τους, για τις εξεγέρσεις των ένοπλων χωρικών, για την αντίθεσή τους με τους σοσιαλιστές, για τις εκδοτικές και μεταφραστικές τους δραστηριότητες.

Οι αιτίες της παρακμής αυτών των κινημάτων με τον ερχομό του νέου αιώνα, όπως δόθηκαν μέχρι τώρα διακρίνονται για τη θολούρα και την ιδεολογική προκατάληψη των πηγών απ΄όπου προέρχονται.

Σύμφωνα με τους κομμουνιστές ιστορικούς Κωστή Μοσκώφ και Γιάννη Κορδάτο, ο αναρχισμός ήταν ένα απροσανατόλιστο και αυθόρμητο ξέσπασμα των πρωτοεμφανιζόμενων μικροαστικών στρωμάτων που βρήκε έδαφος να αναπτυχθεί επειδή δεν υπήρχε συγκεκριμένη εργατική τάξη με την αντίστοιχη “προλεταριακή” συνείδηση.

Η επίσημη εκδοχή είναι ότι η διάλυση των ομίλων οφείλεται στη γενικευμένη καταστολή, αλλά κυρίως στην αντίφαση που παρουσίασαν ανάμεσα στα διεκδικητικά τους προγράμματα που ζητούσαν από το κράτος κοινωνικές μεταρρυθμίσεις υπέρ των αγροτών, ενώ ταυτόχρονα επηρεασμένοι από τις θεωρίες που κυκλοφορούσαν στην Ευρώπη, αρνιόντουσαν οποιαδήποτε συμμετοχή στους μηχανισμούς του Κράτους.

Υπάρχει ακόμα η αμφιλεγόμενη άποψη, ότι τα μέλη τους παρασύρθηκαν από το μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα προς την Αμερική στο οποίο οδήγησε η σταφιδική κρίση.

Απομένει στους άμεσα ενδιαφερόμενους η δύσκολη δουλειά της έρευνας και του προβληματισμού, για να δώσουν τη δική τους εκδοχή για αυτή την περίοδο που η μέχρι τώρα συσκότισή της τους στερεί από μια πολύτιμη πείρα.

Δολοφονίες αγωνιστών από τους σταλινικούς του ΚΚΕ

Το παρόν κείμενο δημοσιεύτηκε στις 17/5/1988. Ως ΟΔΜΑΑΑ το παραθέτουμε επειδή αποτελεί ένα σημαντικό ιστορικό ντοκουμέντο, το οποίο μπορεί να φανεί χρήσιμο για τους ερευνητές. Το εν λόγω κείμενο, μας το έδωσε ο ιστορικός Δημήτρης Λιβιεράτος. Την αντιγραφή την έκανε ο Οδυσσέας Μανουσαρίδης, και την επιμέλεια είχε ο Δημήτρης Κατσορίδας. Επισημαίνουμε ότι η σύνταξη παρέμεινε όπως αυτή του αρχικού κειμένου.

ΠΟΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΠΟΥ ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΘΗΚΑΝ ΚΑΙ ΕΞΟΝΤΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣ ΤΗΣ

Η Επιτροπή Πρωτοβουλίας συγκροτήθηκε του Σεπτέμβριο του 1987 με πρωτοβουλία του Τάσου Βουρνά, ιστορικού συγγραφέα και δημοσιογράφου και του Βασίλη Νεφελούδη και με τη συμμετοχή των: Κώστα Αναστασιάδη, δημοσιογράφου, Γιάννη Δαμασκόπουλου ανταρτοεπονίτη στα χρονιά της κατοχής, Μπάμπη Δρακόπουλου πρώην Γραμματέα του Κ.Κ.Ε. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ, Γιώργου Ζαρογιάννη, Ταξίαρχου - Καπετάνιου του Ε.Λ.Α.Σ. και Γαβρίλη Λαμπάτου στελέχους της ΕΚΟΝ ΡΗΓΑΣ ΦΕΡΑΙΟΣ. Η επιτροπή επιδίωξε, χωρίς επιτυχία, να διευρυνθεί προς την κατεύθυνση προσωπικοτήτων φάσματος ευρύτερου από αυτό που εκφράζεται από τα μετέχοντα μελή της, εμμένοντας σταθερά στην αρχική απόφαση της να παραμείνει αυτόνομη και ανεξάρτητη από οποιοδήποτε κόμμα.

Στην πρώτη συνεδρίαση της η Επιτροπή πρωτοβουλίας προσδιόρισε τους στόχους της ερευνάς της και κατάρτισε το πρόγραμμα της λειτουργίας και δράσης της. Πρέπει να σημειωθεί ότι το θέμα της αποκατάστασης της μνήμης των αγωνιστών που εξοντώθηκαν άδικα δεν τέθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα με την ίδρυση της Επιτροπής μας. Μέλη της Επιτροπής όπως ο Μπάμπης Δρακόπουλος και ο Βασίλης Νεφελούδης και άλλοι που δεν είναι μέλη της Επιτροπής, ασχολήθηκαν και στο παρελθόν με το ίδιο θέμα. Υπενθυμίζουμε σχετικά ότι το 1983 το ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ είχε συγκροτήσει Επιτροπή ερευνάς και τον ίδιο χρόνο δημοσίευσε απόφαση με την οποία αποκατέστησε την μνήμη του Παντελή Δαμασκόπουλου. Ο Γιάννης Δαμασκόπουλος, από το 1945, αγωνίζεται για την αποκατάσταση της μνήμης του πατερά του. Είναι αβάσιμοι συνεπώς οι ισχυρισμοί που είδαν το φως της δημοσιότητας και σύμφωνα με τους οποίους, στην Ελλάδα, το θέμα ανέκυψε σαν προέκταση της ανάλογης πρωτοβουλίας του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Ακόμα και η ίδρυση της επιτροπής μας, χρονικά, προηγείται της εξαγγελίας του Γκορμπατσόφ για τη συγκρότηση Επιτροπής του Κ.Κ.Σ.Ε. με σκοπό την απονομή δικαιοσύνης σε άδικα εξοντωθέντες αγωνιστές στη Σοβιετική Ένωση.

Η αυτόνομη ύπαρξη και δράση της Επιτροπής μας δεν σημαίνει καθόλου ότι είμαστε αδιάφοροι απέναντι στην ανάληψη παρομοίων πρωτοβουλιών σε άλλες χώρες. Αντίθετα, επειδή το Σταλινικό φαινόμενο της μισαλλοδοξίας και της βίαιης καταστολής κάθε διαφορετικής άποψης δεν ήταν περιορισμένο σε μια μονό χωρά, θεωρούμε ότι το ΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ των εγκληματικών ενεργειών που σημειώθηκαν σε διαφορές χώρες, δεν έχει περιορισμένο εθνικό χαρακτήρα. Είναι ευρύτερα διεθνές θέμα για το κομμουνιστικό κίνημα.

Η σύσταση της Επιτροπής πρωτοβουλίας δεν θα είχε νόημα εάν τα κόμματα της Αριστεράς αναλάμβαναν, με δική τους πρωτοβουλία, το έργο της ερευνάς, της αποκατάστασης της αλήθειας και της απονομής δικαιοσύνης στους αβάσιμα κατηγορηθέντες και εγκληματικά εξοντωθέντες αγωνιστές. Επειδή όμως:

α) Το ΚΚΕ δεν έδειξε, μέχρι στιγμής, καμιά προθυμία να ασχοληθεί θετικά με το θέμα αυτό.

β) Το πρώην Κ.Κ.Ε. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ, μετά την αποκατάσταση του Παντελή Δαμασκόπουλου το 1983, δεν συνέχισε την ερευνά του με στόχο την ολοκλήρωση του έργου που είχε αναλάβει.

γ) Κανένα άλλο από τα υπάρχοντα Κόμματα, που έχουν τις ρίζες τους στην Κομμουνιστική Αριστερά, δεν ανέλαβε παρόμοια πρωτοβουλία, αυτοί που αποτελούν την Επιτροπή πρωτοβου­λίας θεώρησαν χρέος τους να την αναλάβουν. Στόχος μας ήταν:

Να ερευνήσουμε σε όλη τη δυνατή έκταση τις περιπτώσεις που γνωρίζουμε και εκείνες που θα έθεταν οι ενδιαφερόμενοι υπ’ όψιν της Επιτροπής.

Να ευαισθητοποιήσουμε την κοινή γνώμη, με την δημοσίευση όλων των σχετικών στοιχείων.

Και να συμβάλλουμε στην ενεργοποίηση των κομμάτων της Αριστεράς προς την κατεύ­θυνση της ερευνάς και της αποκατάστασης τιμής των εξοντωθέντων αγωνιστών.

Η αποκατάσταση της μνήμης των αγωνιστών της αριστεράς δεν έχει μόνον τον χαρακτήρα της απονομής δικαιοσύνης. Δεν είναι μόνον χρέος ηθικής τάξεως. Είναι επίσης σημαντική πολιτική πράξη που αφορά όχι μόνον στην αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας, όχι μόνον στο παρελθόν, αλλά επίσης και στο παρόν και στο μέλλον των πολιτικών ηθών της αριστεράς, στο παρόν και στο μέλλον του επίπεδου της πολιτικής σκέψης και δράσης. Όποιος αληθινά θέλει να συμβάλει στην αναστήλωση της αρχής που διακηρύχθηκε από τους θεμελιωτές του Επιστημονικού Σοσιαλισμού, κατά την οποία ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΧΩΡΙΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, οφείλει να δεχθεί ότι έχει χρέος να συμβάλει στο να απαλλαχθεί το Κομμουνιστικό Κίνημα από πολιτικές και πρακτικές που είναι ευθέως αντίθετες και με τον Κομμουνισμό και με την Δημοκρατία.

Οι έρευνες της επιτροπής πρωτοβουλίας περιέλαβαν σειρά από ατομικές περιπτώσεις και εκτάθηκαν σε διαφορές κατηγορίες και περιοχές, χωρίς ωστόσο να γίνει δυνατό να ερευνηθούν όλες οι πτυχές. Οι δυσκολίες ήταν πολλές και η κυριότερη από αυτές ήταν η μη δυνατότητα της Επιτροπής να προσπελάσει και να μελετήσει τα αρχεία των Κομμάτων της Αριστεράς. Από την αρχή της συγκρότησής της η επιτροπή είχε επίγνωση των δυσκολιών που θα συναντούσε και γι’ αυτό υπογράμμισε ότι το πόρισμα των εργασιών της θα ήταν ενδεικτικό μόνον και ότι χρέος των κομμάτων της αριστεράς ήταν να αναλάβουν μια περισσότερο εκτεταμένη και ολοκληρωμένη ερευνά.

Οι περιπτώσεις που ερευνήθηκαν από την Επιτροπή κατά κατηγορίες ήταν οι ακόλουθες:


Α) Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΗΓΕΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΤΟΥ ΚΚΕ ΠΟΥ ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ Ε.Σ.Σ.Δ. ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1930-1940 ΚΑΙ ΥΠΗΡΞΑΝ ΘΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΣΤΑΛΙΝΙΚΩΝ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΝ

Μολονότι στην αίτηση μας προς την ηγεσία του Κ.Κ.Σ.Ε. μέχρι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει απάντηση, από πληροφορίες που συγκέντρωσε η Επιτροπή ανάμεσα στα θύματα των Σταλινικών εκκαθαρίσεων στην Ε.Σ.Σ.Δ., αναφέρονται οι:

1) ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ ΧΆΪΤΑΣ, διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ.(1928-1931)

2) ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΟΖΩΦ, διετέλεσε γραμματέας της ΟΚΝΕ (1925-1928)

3) ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΟΥΒΑΣ, διετέλεσε γραμματέας της ΟΚΝΕ (1928-1931)

4) ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΠΥΛΙΩΤΗΣ, μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κ.Ε. (1928-1931)

5) ΚΩΣΤΑΣ ΕΥΤΥΧΙΔΗΣ, μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κ.Ε. (1928-1931)

6) ΑΛΕΞΗΣ ΧΡ1ΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ, Διευθυντής του Ριζοσπάστη (1928-1931)

7) ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΛΥΔΩΝΑΡΗΣ, Βουλευτής του ΚΚΕ στη βουλή του 1932, μέλος Κ.Ε.

3) ΜΑΡΚΟΣ ΜΑΡΚΟΒΙΤΗΣ, στέλεχος της ΟΚΝΕ

9) ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥΤΣΟΣ ή ΓΙΑΝΝΟΥΤΣΟΣ

10) ΤΖΑΝΝΗΣ ΦΛΑΡΑΚΟΣ, εργάτης, συνδικαλιστής, στέλεχος του ΚΚΕ, δραπέτευσε από τις φυλακές της Αίγινας.

11) ΚΟΥΡΟΥΚΛΗΣ, εργάτης, συνδικαλιστής, στέλεχος του ΚΚΕ, δραπέτευσε από τις φυλακές της Αίγινας

12) ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ, παιδαγωγός, στέλεχος του ΚΚΕ

13) ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ, στέλεχος του ΚΚΕ από το Βόλο

14) ΑΒΡΑΑΜ ΔΕΡΒΙΣΌΓΛΟΥ, εργάτης, αγωνιστής, δραπέτης από τις φυλακές της Αίγινας

15) ΔΟΥΡΓΕΡΙΔΗΣ, εργάτης, αγωνιστής, δραπέτης από τις φυλακές της Αίγινας

16) ΚΑΛΟΓΡ1ΔΗΣ, εργάτης, αγωνιστής, δραπέτης από τις φυλακές της Αίγινας

17) ΣΑΡΙΚΑΣ, εργάτης, αγωνιστής, δραπέτης από τις φυλακές της Αίγινας

18) ΘΩΜΑΖΟΣ, εργάτης, αγωνιστής, δραπέτης από τις φυλακές της Αίγινας

19) ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗΣ, στέλεχος της ΟΚΝΕ

20) ΜΟΥΤΖΟΥΡΗΣ, μέλος του Γραφείου της Κ.Ε. της ΟΚΝΕ.


------------------------------------------------------------

Β) Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΟ ΜΠΟΥΛΚΕΣ ΤΗΣ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑΣ (1944-1948)
Το Μπούλκες είναι μια μικρή πόλη στα Βορειοδυτικά της Γιουγκοσλαβίας κοντά στα σύνορα με την Ουγγαρία. Στο σύνολο τους σχεδόν οι κάτοικοι του Μπούλκες ήταν Γερμανοί. Οι άνδρες είχαν ενταχθεί στο Χιτλερικό στρατό και οι γυναίκες συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδο. Η πόλη παραχωρήθηκε στους Έλληνες πολιτικούς προσφυγές που ήταν γύρω στις 5.000-6.000. Κομματικός καθοδηγητής στο Μπούλκες, ορίσθηκε ο Μιχάλης Πεκτασίδης (ανιψιός της Δόμνας, γυναίκας του Γιάννη Ιωαννίδη). Ο Μ. Πεκτασίδης αφού χρησιμοποιή­θηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα δολοφονήθηκε και αυτός με εντολή του Γιάννη Ιωαννίδη. Επικεφαλής του κλιμακίου της Κ.Ε. του ΚΚΕ στην Γιου­γκο­σλαβία και καθοδηγητές της κομματικής οργάνωσης του Μπούλκες ήταν οι Γιάννης Ιωαννίδης και Πέτρος Ρούσσος.

Μετά την ήττα στα Δεκεμβριανά, την υπογραφή της συμφωνίας της Βάρκιζας και το άγριο δολοφονικό όργιο των φασιστικών συμμοριών της Δεξιάς, μερικές χιλιάδες κυνη­γημένοι Ελασίτες πέρασαν στην Γιουγκοσλαβία και εγκαταστάθηκαν στο Μπούλκες. Όπως ήταν επόμενο και πικρίες υπήρχαν ανάμεσα στους προσφυγές, και αντιρρήσεις ακούγονταν σχετικά με την πολιτική που ακολουθήθηκε και απογοητεύσεις. Οι συζητήσεις γύρω απ' αυτά, κατά την αντίληψη της ηγεσίας, έπρεπε να "κοπούν με το μαχαίρι". Με βάση αυτή τη λογική άρχισαν οι νυχτερινές μουλωχτές συλλήψεις και εξαφανίσεις αγωνιστών. Τα θύματα της εγκληματικής αυτής νοοτροπίας και πρακτικής είναι πολλά, μερικοί από εκεί­νους που επέζησαν τα ανεβάζουν σε πάνω από εκατό. Οι διαφωνούντες στέλνονταν στο νησί του Δούναβη με το "αιτιολογικό" να κόβουν ξύλα για το ασβεστοκάμινο. Εκεί εξοντώθηκαν. Παρά τις προσπάθειές της, η Επιτροπή δεν μπόρεσε να βρει, σε κάποιο σημαντικό αριθμό, τα ονόματα των εξοντωθέντων στο Μπούλκες.


------------------------------------------------------------

Γ) ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΞΟΝΤΩΘΕΝΤΩΝ ΗΓΕΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΤΟΥ ΚΚΕ
1) ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΑΣΚΟΠΟΥΛΟΣ, μέλος της Κ.Ε. Γενικός Γραμματέας της Πανυπαλληλικής Επιτροπής.

Απομακρύνθηκε από το κόμμα στα τέλη του 1938 με εντελώς αβάσιμες επινοημένες κατηγορίες. Το 1943 κλήθηκε από την τότε ηγεσία στο Καρπενήσι (για να του ανατεθεί δουλεία στο ΕΑΜ). Παρέμεινε 9 μήνες σε ελεύθερες περιοχές. Το καλοκαίρι του 1944 εξοντώθηκε στο Καρπενήσι. Ύστερα από 40 χρονιά στις 4/12/84, στο Ριζοσπάστη γρά­φτηκε ότι "συμφωνά με το από 10/4/81 πόρισμα της Κ.Ε. Ελέγχου, τον παντελή Δαμασκόπουλο δεν βαρύνει καμιά κατηγορία". Ωστόσο το πόρισμα αυτό δεν δημοσιεύτηκε.

2) ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ, μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κ.Ε. Με εντολή του Ν. Ζαχαριάδη, βγήκε από τη φυλακή με δήλωση "για να βοηθήσει το κόμμα να απαλλαγεί από τον Γ. Σιάντο" που ο Ν. Ζαχαριάδης τον θεωρούσε πράκτορα. Όπως ήταν επόμενο ο Γ. Σκαφίδας διαγράφτηκε σαν δηλωσίας. Αυτοεξορίστηκε στο χωριό της γυναίκας του, στη Μεσσηνία και το 1944 κλήθηκε από την ηγεσία του ΚΚΕ στο Καρπενήσι "για να του ανατεθεί δουλεία στο ΕΑΜ". Δολοφονήθηκε άνανδρα κατά τον ίδιο μυστικό-συνωμοτικό τρόπο, που δολοφονήθηκε ο Π. Δαμασκόπουλος.

3) ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ (ΑΣΗΜΙΔΗΣ), μέλος της Κ.Ε. και του Π.Γ. του ΚΚΕ στην περίοδο 1931-1933.

Εξαναγκάστηκε σε απομάκρυνση από το κόμμα αφού πρώτα προπηλακίστηκε από τον Ν. Ζαχαριάδη σαν "αντικομματικός", "φραξιονιστής", "οπορτουνιστής", γιατί τόλμησε να κάνει διαφορετική πολιτική εκτίμηση για τα αίτια ενός δυσμενούς εκλογικού αποτελέσματος στη Θεσσαλονίκη. Το Δεκέμβριο του 1944 συνελήφθη από την πολιτοφυλακή του Γκύζη στο σπίτι του και θανατώθηκε στα "μουγκά".

4) ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΖΙΝΙΕΡΗΣ (ΣΚΥΤΑΛΗΣ ή ΔΑΣΚΑΛΟΣ), διετέλεσε μέλος της Κ.Ε. και Γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας (1927-1930). Διαγράφτηκε γιατί έκανε δήλωση μετανοίας στην περίοδο της μοναρχοφασιστικής δικτατορίας. Στα χρόνια της Χιτλεροφασιστικής Κατοχής συνέβαλε ενεργά στη δημιουργία Εαμικών οργανώσεων στο χωριό του και στη γύρω περιοχή, όπου ζούσε αυτοεξόριστος. Τον κάλεσαν και αυτόν στο Καρπενήσι "για να του αναθέσουν δουλεία στο ΕΑΜ", πήγε και τον εξόντωσαν.

5) και 6) ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΚΗΣ και ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΠΕΝΗΣ, μεσαία καθοδηγητικά στελέχη οργανώσεων του ΚΚΕ.

Όταν ήταν κρατούμενοι στην Ακροναυπλία τόλμησαν να έχουν διαφορετική γνώμη από εκείνη του Γιάννη Ιωαννίδη σε προβλήματα της ζωής της ομάδας συμβίωσης και να την πούνε. Τέθηκαν υπό διωγμό μέσα στο Στρατόπεδο, διαπομπεύτηκαν και αποπέμφθηκαν από την ομάδα συμβίωσης. Στα χρονιά της Κατοχής δούλεψαν στις αντιστασιακές οργανώσεις, πιάστηκαν με διαταγή της ηγεσίας και εξοντώθηκαν άνανδρα, ο Στ. Γάκης στο Βόλο, ο Θαν. Καπένης στην Αιτωλοακαρνανία.

7,8 και 9) ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΣΤΑΜΑΤΑΤΟΣ, ΣΤΑΘΗΣ ΜΕΓΑΛΟΟΙΚΟΝΟΜΟΥ. Εξοντώθηκαν κατά τον ίδιο περίπου τρόπο όπως και οι προηγούμενοι, στην Ευρυτανία οι δύο πρώτοι, ο τρίτος στην Αττική.

10) ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΑΓΚΟΣ. Μέλος της αχτιδικής Επιτροπής Καλλιθέας, εξοντώθηκε γιατί διαφώνησε με την Γραμματίνα της αχτιδικής Επιτροπής, μια κυρία η οποία εξελίχθηκε αργότερα σε όργανο της Ασφάλειας.

11) ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΖΟΥΜΠΑΣ στο Αγρίνιο

12) Α. ΝΤΟΥΒΑΣ στο Αγρίνιο.


------------------------------------------------------------

Δ) ΑΡΧΕΙΟΜΑΡΞΙΣΤΕΣ - ΤΡΟΤΣΚΙΣΤΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΞΟΝΤΩΘΕΙ
Οι κατάλογοι των Αρχειομαρξιστών - Τροτσκιστών που κατά καιρούς έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες – περιοδικά, περιέχουν γύρω στα εξήντα ονόματα εξοντωθέντων. Η Επιτροπή μας αφού διαπίστωσε ότι σε ορισμένους από τους καταλόγους υπήρχαν λάθη, σε έναν (περίπτωση Α. Παπαγιάννη) υπήρχε το όνομα αγωνιστή που αποδεδειγμένα είχε εκτελεστεί από τους Γερμανούς, σαν "ανθρώπου που εκτελέστηκε από τους σταλινικούς"), προσπάθησε με την διασταύρωση των στοιχείων και των πληροφοριών, να εντοπίσει τις ξεκαθαρισμένες περιπτώσεις. Έτσι κατέληξε σε έναν πρώτο κατάλογο, με ονόματα σαρανταεννέα, αγωνιστών τροτσκιστών και αρχειομαρξιστών που δολοφονήθηκαν άνανδρα για τον απλό λόγο ότι είχαν διαφορετικές ιδεολογικές και πολιτικές τοποθετήσεις.

Ο κατάλογος είναι ο ακόλουθος:

1) Π. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ, παλιός αρχειομαρξιστής του Αγρινίου, δολοφονήθηκε παρά την ενεργή του συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση.

2) Κ. ΛΑΔΑΣ, παλιός αρχειομαρξιστής του Αγρινίου, δολοφονήθηκε παρά την ενεργή του συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση.

3) Ν. ΖΗΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ, παλιός αρχειομαρξιστής του Αγρινίου, δολοφονήθηκε παρά την ενεργή του συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση.

4) Δ. ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ, παλιός αρχειομαρξιστής του Αγρινίου, δολοφονήθηκε παρά την ενεργή του συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση.

5) Ν. ΦΛΩΡΟΣ, παλιός αρχειομαρξιστής του Αγρινίου, δολοφονήθηκε παρά την ενεργή του συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση.

6) Κ. ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ, παλιός αρχειομαρξιστής του Αγρινίου, δολοφονήθηκε παρά την. ενεργή του συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση.

7) Ν. ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ, παλιός αρχειομαρξιστής του Αγρινίου, δολοφονήθηκε παρά την ενεργή του συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση.

8) Ν. ΠΑΓΩΝΗΣ, φοιτητής αρχειομαρξιστής. Στο Αγρίνιο εντάχθηκε στο ΕΑΜ.

9) Γ. ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ, από το Αγρίνιο.

10) Γ. ΜΑΓΕΙΡΑΣ, Καπνεργάτης από το Αγρίνιο.

11) Δ. ΒΟΥΡΣΟΥΚΗΣ, Αγωνιστής από την περίοδο του μεσοπολέμου. Μέλος της ΕΟΚΔΕ. Δικηγόρος, Ακροναυπλιώτης.

12) Γ. ΔΟΞΑΣ, Εργάτης, ελαιοχρωματιστής, δολοφονήθηκε στην Καλλιθέα.

13) Δ. ΜΠΕΛΙΑΣ, Δικηγόρος, δολοφονήθηκε στο Παγκράτι.

14) Μ. ΚΑΒΑΛΙΕΡΟΣ, Αρτεργάτης [δολοφονήθηκε] στο Περιστέρι.

15) Σ. ΒΕΡΟΥΧΗΣ, Ανάπηρος, Γεν. γραμματέας της Γεν. Συνομοσπονδίας Αναπήρων. Από το 1922 στο κίνημα, ανήκε στην Κ.Ε. του Μπολσεβίκου. Δολοφονήθηκε στην Εύβοια.

16) Θ. ΑΔΡΑΜΥΤΙΔΗΣ, έφορος του Ευαγγελισμού. Εξορίστηκε από την 4η Αυγούστου στον Αη Στράτη, δολοφονήθηκε από την ΟΠΛΑ στον Ευαγγελισμό.

17) Γ. ΖΟΥΡΗΣ, Εργάτης, υδραυλικός, εξορίστηκε από την 4η Αυγούστου.

18) Ν. ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ, Αγρότης από την Κεφαλονιά. Σκοτώθηκε από την ΟΠΛΑ στην Αθήνα.

19) ΕΠ. ΣΤΕΦΑΝΟΥ, Αρτεργάτης, με δράση από το Μεσοπόλεμο.

20) ΣΠ. ΠΗΛΙΤΣΗΣ, από τη Θήβα, πρώην Ελασίτης.

21) Θ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, λιμενεργάτης, από το 1927 στο εργατικό κίνημα, δολοφονήθηκε τον Δεκέμβρη.

22) Ε. ΣΤΑΗΣ (ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ), Από τον Πειραιά. Με δράση από το 1926. Δολοφονήθηκε τον Δεκέμβρη.

23) Μ. ΜΕΛΙΑΔΗΣ, Εργάτης των ΣΑΠ. Από το 1928 στο κίνημα. Δολοφονήθηκε στις 4 Δεκέμβρη.

24) ΣΤ. ΣΤΕΡΓΙΟΥ, καπνεργάτης από τη Θεσσαλονίκη, με δράση από το 1920.

25) Κ. ΧΑΡ1ΤΩΝΙΔΗΣ. Από τον Πειραιά. Με 20χρονη συμμετοχή στο κίνημα. Δολοφονήθηκε το Δεκέμβρη στον Πειραιά.

26) Δ. ΤΑΤΣΗΣ, Εργάτης μετάλλου, από το 1929 στο κίνημα της Θεσσαλονίκης.

27) Π. ΤΣΙΓΚΕΛΗΣ, υπάλληλος ζαχαροπλάστης, αντιπρόεδρος του σωματείου του. Στην κατοχή τροτσκιστής. Εκτελέστηκε στο Περιστέρι.

28) Γ. ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ. Υπάλληλος της Σωτηρίας. Δολοφονήθηκε το Δεκέμβρη από την ΟΠΛΑ.

29) Γ. ΑΡΝΙΩΤΑΚΗΣ, συνδικαλιστής εμποροϋπάλληλος. Εκτελέστηκε στο Περιστέρι.

30) Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ. Γκαρσόνι. Σκοτώθηκε στο Βύρωνα.

31) Κ. ΜΑΓΓΟΣ. Από τα Γιαννιτσά. Το 1935 προσχωρεί στην Αρισ. Αντιπολίτευση. Δολοφονήθηκε στην περιφέρεια Γιαννιτσών το Σεπτέμβρη του 1944.

32) Γ. ΑΘΑΝΑΣΑΚΗΣ, φοιτητής, δολοφονήθηκε στην Πάτρα.

33) Δ. ΘΕΜΕΛΗΣ, Εργάτης.

34) Θ. ΘΕΜΕΛΗΣ, Εργάτης.

35) Ν. ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ, στο Βόλο Τυπογράφος, παλιός τροτσκιστής.

36) Γ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗΣ, Καπνεργάτης, αρχειομαρξιστής. Οργανώθηκε στο ΕΑΜ. Το 1944 δολοφονήθηκε στην περιφέρεια Τριχωνίδος.

37) Ν. ΜΟΥΣΚΑΣ, εργάτης επισιτιστής. Από τη δεκαετία του 1920 στο επαναστατικό κίνημα. Δολοφονήθηκε τον Σεπτέμβρη του 1944.

38) Πρ. ΒΑΛΑΒΑΝΙΔΗΣ, Ζαχαροπλάστης, από την Κοζάνη. Στο επαναστατικό κίνημα από το 1929.

39) ΣΤΡ. ΣΠΑΝΕΑΣ, δημοσιογράφος. Δολοφονήθηκε στο Παγκράτι.

40) ΒΑΓ. ΠΛ1ΑΚΟΣ, Από τα Γιάννενα.

41) ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΑΠΤΗΣ, αρχειομαρξιστής που εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ και δολοφονήθηκε στην περιφέρεια Τριχωνίδας.

42) ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΩΤΗΡΑΚΗΣ, αρχειομαρξιστής που εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ και δολοφονήθηκε στην περιφέρεια Τριχωνίδας.

43) ΠΑΝΟΣ ΜΠΑΝΙΚΑΣ, αρχειομαρξιστής που εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ και δολοφονήθηκε στην περιφέρεια Τριχωνίδος.

44) ΝΑΚΟΣ ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ, αρχειομαρξιστής από τη Φθιώτιδα, ενταγμένος στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

45) ΔΗΜ. ΒΟΓΊΑΤΖΗΣ, αρχειομαρξιστής από τη Φθιώτιδα, ενταγμένος στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

46) ΑΛΕΚΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ, αρχειομαρξιστής από τη Φθιώτιδα, ενταγμένος στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

47) ΣΠΥΡ. ΑΡΧΑΝΙΩΤΗΣ, αρχειομαρξιστής από τη Φθιώτιδα, ενταγμένος στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

48) Γ. ΠΟΝΗΡΟΣ, αρχειομαρξιστής από τη Φθιώτιδα, ενταγμένος στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

49) ΚΑΤΣΙΜΠΡΑΣ – ΥΠΑΤΗ.


------------------------------------------------------------

Ε) ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. ΣΤΕΛΕΧΗ ΠΟΥ ΕΞΟΝΤΩΘΗΚΑΝ
1) Γ. ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ, Δικηγόρος, απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθήνας. Έφεδρος αξιω­ματικός πεζικού. Διοικητής τάγματος του 28ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Διοικητής ταξιαρχίας του Δ.Σ.Ε.

2) Γ. ΓΕΩΡΓΙΔΗΣ, Μόνιμος αξιωματικός της Σχολής ευελπίδων του έτους 1938. Διοικη­τής τάγματος του 36ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Διοικητής ταξιαρχίας (της 14ης) στο Δ.Σ.Ε. Η 6η Ολομέλεια της Κ.Ε. του ΚΚΕ το 1956, αποκατέστησε τους Γιαννόυλη και Γεωργιάδη, αλλά και αυτή η απόφαση πρέπει να δημοσιευτεί.

3) Α. ΤΣΟΥΚΟΠΟΥΛΟΣ, Έφεδρος ανθυπολοχαγός πεζικού, διοικητής τάγματος στον ΕΛΑΣ και στον Δ.Σ.Ε.

4) Κ. ΚΑΦΑΝΤΑΡΗΣ, (αγωνιστικό ψευδώνυμο ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ), δικηγόρος, από τους πρώτους αντάρτες στον ΕΛΑΣ, διοικητής τάγματος στα Άγραφα 1/138 Σύνταγμα. Δεν παρέδωσε τον οπλισμό του με τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ. Αρχηγός του Δ.Σ.Ε. στα Άγραφα.

5) ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΙΑΔΗΣ, (καπετάν Ζέμας), από την Χαλκιδική. Εκτελέστηκε το 1948 στο Μπέλες, στην έδρα της 6ης Μεραρχίας του Δ.Σ.Ε.

6) ΘΕΟΦ. ΣΙΜΑΝΙΚΑΣ, Καπετάνιος του 30ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ στο Πάϊκο. Απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έφεδρος αξιωματικός. Εκτελέστηκε το 1947 ή 1948 στην περιοχή Κομοτηνής.

7) Μ. ΣΟΥΓΙΟΥΤΖΟΓΛΟΥ (Αρης), Γεωπόνος της Αγροτικής Τράπεζας από τη Θεσσαλονίκη. Εκτελέστηκε μαζί με του Σιμανίκα.

8) ΒΑΣ. ΡΑΦΤΟΥΔΗΣ, έφεδρος αξιωματικός, καπετάνιος του 19ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, καπετάνιος του τμήματος Σερρών του Δ.Σ.Ε. Θανατώθηκε άνανδρα στη Θράκη.

9) ΣΠΥΡ. ΣΩΖΙΓΙΑΝΝΗΣ.

10) ΝΙΚΟΣ ΤΣΑΛΙΚΥΡΙΑΚΗΣ, από τον Έβρο.

11) Π. ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ, Καπετάνιος Τάγματος του Δ.Σ.Ε. στον Έβρο.

12) ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ (ΓΚΑΡΕΝΤΖΟΣ) στο Μπούλκες.

13) ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΧΑΛΙΚΙΟΠΟΥΛΟΣ στο Μπούλκες.

14) ΤΣΑΛΙΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΥΡΟΣ (ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΧΡΥΣΙΩΤΗΣ). Από τους πρώτους του Δ.Σ.Ε. στην Ευρυτανία. Από τους μαυροσκούφηδες του Άρη.

15) ΑΓΗΣΙΛΑΟΣ ΑΓΛΕΟΥΡΑΣ, δολοφονήθηκε στην Ευρυτανία.


------------------------------------------------------------

ΣΤ) ΟΙ 36 ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΜΠΕΛΕΝΕ ΠΟΥ ΕΠΙΛΕΧΘΗΚΑΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟΝ Ν. ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ
Το Μάη του 1947 από το στρατόπεδο του Δ.Σ.Ε. στη Βουλγαρική πόλη Μπερκοβίτσα ο υπεύθυνος για την "επαγρύπνηση", με άνωθεν διαταγή, είχε φτιάξει κατάλογο με τα ονό­ματα 100 περίπου "λυγισμένων". Οι "συγκεκριμένες" κατηγορίες για τους λυγισμένους ήταν: "Μιλάει στην παρέα του ότι χάσαμε και αυτόν τον αγώνα και με τους Αμερικανούς δεν μπορούμε να τα βγάλουμε περά" ή "σε μια Συνέλευση είπε ανοιχτά ότι ‘πέταξε κι αυτό το πουλί’ και εννοούσε τον αγώνα του Δ.Σ.Ε." και αλλά τέτοια.

Από τον κατάλογο των 100 ο Ν. Ζαχαριάδης, ο ίδιος προσωπικά, ξεχώρισε 36, τους παρέδωσε στις Βουλγαρικές Μυστικές Υπηρεσίες για να σταλούν στο περιβόητο νησί κάτεργο του Δούναβη με το όνομα ΜΠΕΛΕΝΕ. "Όποιος έμπαινε εκεί δεν ξανάβγαινε ζωντανός... "ούτε έμαθα ούτε άκουσα αν απόμεινε κανένας ζωντανός από εκείνους τους 36" καταλήγει στη γραπτή του μαρτυρία ο Κώστας Σιαπέρας ανώτερο στέλεχος, που εκτελούσε ειδική υπηρεσία του Δ.Σ.Ε. στις Ανατολικές Χώρες, και είχε άμεση προσωπική αντίληψη της ανατριχιαστικής αυτής ιστορίας.

ΠΟΙΑΝΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΙΑΠΡΑΧΘΗΚΑΝ;
Η ιστορία των 36 αγωνιστών που με προσωπική απόφαση του Ν. Ζαχαριάδη οδηγήθηκαν στο εξοντωτήριο του ΜΠΕΛΕΝΕ θα μπορούσε να είναι η απάντηση στο ερώτημα αυτό, αν σκοπός της έρευνας δεν ήταν να βρεθεί και να ειπωθεί ολόκληρη η αλήθεια.

Ο Ν. Ζαχαριάδης, σαν Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, αναμφισβήτητα φέρνει την πρώτη ευθύνη, χωρίς και να είναι ο μοναδικός υπεύθυνος, αφού εξοντώσεις αγωνιστών της Αριστεράς διαπράχθηκαν και σε περιόδους που ο Ν. Ζαχα­ριάδης ήταν μακριά και από την ηγεσία και από την Ελλάδα.

Στην περίοδο της Γερμανοϊταλικής Κατοχής, όταν εξοντώθηκαν μια πλειάδα ηγετικά στελέχη του ΚΚΕ, επικεφαλής της ηγεσίας του ήταν οι Γιάννης Ιωαννίδης και Γιώργης Σιάντος. Στην περίοδο του Δεκέμβρη του 1944, όταν εξοντώθηκε ο Γιώργος Κωνσταντινίδης και εξαπολύθηκε το άγριο κυνηγητό εναντίον των αρχειομαρξιστών-τροτσκιστών (στην Αθήνα κυρίως), Γραμματέας της κομματικής οργάνωσης Αθήνας ήταν ο Βασίλης Μπαρτζιώτας και καθοδηγητής του από το πολιτικό Γραφείο ήταν ο Γιάννης Ιωαννίδης.

Στο Μπούλκες, όπου έγινε το μεγάλο μακελειό, επικεφαλής της κομματικής οργάνωσης ήταν ο Μιχάλης Πεχτασίδης και καθοδηγητές του από το Π.Γ. και την Κ.Ε. ήταν οι Γιάννης Ιωαννίδης και Πέτρος Ρούσσος.

Στα Βουλγαρικά κρατητήρια (στη Σόφια) τις "ανακρίσεις" και τα μέχρι θανάτου βασανιστήρια εναντίον στελεχών της εβδόμης μεραρχίας του Δ.Σ.Ε. για την απόσπαση "ομολογιών" και στην πραγματικότητα "για την κατασκευή κατασκόπων" (όπως ομολογεί στο βιβλίο του ο Δ. Βλαντάς) τα καθοδηγούσε και έπαιρνε προσωπικά, ενεργό μέρος σ' αυτά ο ίδιος ο Δ. Βλαντάς, ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες του Ζαχαριάδη, μέλος του Π.Γ.

Την κυρία ευθύνη για την εξόντωση ανωτάτων στελεχών του Δ.Σ.Ε. (του Γιαννούλη κ.ά.) με βάση πολλές μαρτυρίες τη φέρνει ο ΓΟΥΣΣΙΑΣ (Γ. ΒΟΝΤΙΤΣΙΟΣ) ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες του Ν. Ζαχαριάδη.

Αυτό που προκύπτει σαν αναμφισβήτητο γενικό συμπέρασμα από όλη την ερευνά είναι ότι για την εξόντωση των αγωνιστών της αριστεράς η ευθύνη βαραίνει, πέρα από τον Ν. Ζαχαριάδη και εκείνα από τα ηγετικά στελέχη του ΚΚΕ που ήταν βαθιά διαποτισμένα με τη βεβαιότητα για το "αλάθητο" του ΣΤΑΛΙΝ και των κατά τόπους μικρών ΣΤΑΛΙΝ και με την αντίληψη για την "ιστορική αναγκαιότητα" του ΣΤΑΛΙΝΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ. Η αποδοχή αυτής της αντίληψης από τη σταλινική ηγεσία, τη βόλευε και στην άρνηση των δικών της ευθυνών για τις αποτυχίες, τις ήττες και τα λάθη και στην επίρριψη τους στους ώμους των προγεγραμμένων.

Η Επιτροπή Πρωτοβουλίας δεν έχει το αίσθημα πως η έρευνα και το πόρισμα της κλείνουν το θέμα με το οποίο ειλικρινά και με άκαμπτη σταθερότητα καταπιάστηκε. Θεωρεί ότι απλώς συμβάλλει στο άνοιγμα του κεφαλαίου αυτού. Και πιστεύει ότι είναι χρέος των κομμάτων της Αριστεράς να πάρουν θετική στάση απέναντι στο πρόβλημα. Να μελετήσουν και να δώσουν στη δημοσιότητα όλα τα στοιχεία που περιέχονται στα αρχεία τους. Και να συμβάλλουν ανάλογα με τις πληροφορίες τους και τις δυνατότητες τους στην ολοκλήρωση της έρευνας, στην πλήρη αποκατάσταση της αλήθειας και στην απονομή δικαιοσύνης σε όλους τους αγωνιστές της αριστεράς που συκοφαντήθηκαν και εξοντώθηκαν άδικα.

Με τη δημοσίευση του πορίσματος αυτού, η Επιτροπή Πρωτοβουλίας θεωρεί πως εκπλήρωσε στη φάση αυτή, το καθήκον που η ίδια, αυτοβούλως, είχε αναλάβει. Για το ενδεχόμενο να υπάρχουν περιπτώσεις αγωνιστών που θέλουν να καταθέσουν τη μαρτυρία τους και για οποιοδήποτε λόγο δεν έγινε δυνατό να το κάνουν ως τώρα, είναι πάντοτε στη διάθεσή τους ο ιστορικός Τάσος Βουρνάς, Σόλωνος 71, βιβλιοπωλείο αφων Τολίδη.

Αθήνα, 17/5/88

Τα μελή της επιτροπής:

Κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ

Τ. ΒΟΥΡΝΑΣ

Γ. ΔΑΜΑΣΚΟΠΟΥΛΟΣ

Μ. ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Γ. ΖΑΡΟΓΙΑΝΝΗΣ

Γ. ΛΑΜΠΑΤΟΣ

Β. ΝΕΦΕΛΟΥΔΗΣ

Χρήστος Κασίμης 20.10.1977

18 Οκτώβρη 1977 To απόγευμα πραγματοποιείται από εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις διαδήλωση διαμαρτυρίας για τις δολοφονίες των γερμανών επαναστατών της RAF Α. Μπάαντερ, Γ. Ενσλιν και Γ.Κ. Ράσπε. Oι διαδηλωτές από την Ακαδημίας κατευθύνονται προς το Υπ. Εξωτερικών και τη Βουλή. Στο ύψος της οδού Ομήρου αστυνομικοί ανακόπτουν τους διαδηλωτές και ακολουθούν μικροσυμπλοκές και σπασίματα βιτρινών.
Αργότερα, όταν οι διαλυμένοι διαδηλωτές ξανασυγκεντρώνονται στο Πολυτεχνείο ακολουθεί νέα επίθεση των κρανοφόρων και συλλήψεις. Μικρές ομάδες διαδηλωτών γυρίζουν στους δρόμους φωνάζοντας συνθήματα και οι κρανοφόροι τρέχουν να τους διαλύσουν. Από τους αναρχικούς συλλαμβάνονται οι Χ. Κωνσταντινίδης, Μ. Σύρπος, Π. Ματζουράνης, Σ. Παναγιωτίδου κι άλλα δύο άτομα στην Ακαδημίας...

19.10.1977 Νέα συγκέντρωση αναρχικών στο Πολυτεχνείο. Οι διαδηλωτές πηγαίνουν στα Προπύλαια και συγκροτούν πορεία στην Πανεπιστημίου. Κρανοφόροι επιτίθενται και διαλύουν την πορεία. Ακολουθεί "κρυφτούλι" των διαδηλωτών με τους κρανοφόρους στο κέντρο της Αθήνας...
Στην διάρκεια του κυνηγητού χρησιμοποιούνται πέτρες, μολότωφ και καταστρέφονται βιτρίνες. Συλλαμβάνεται η Σ. Λαγκαδινού...

- Συγκέντρωση ενάντια στις δολοφονίες των αγωνιστών της RAF γίνεται και στη Θεσσαλονίκη και πραγματοποιείται πορεία στο δυτικογερμανικό προξενείο. Κρανοφόροι και χωροφύλακες επιτίθενται...
Ακολουθεί πανδαιμόνιο και διακόπτεται η κυκλοφορία στην Εγνατίας. Το βράδυ ανακοινώνονται 13 συλλήψεις...

20.10.1977 Μάχη τα ξημερώματα ανάμεσα σε αστυνομικούς και ενόπλους έξω από τη λαχαναγορά του Ρέντη και κοντά στο εργοστάσιο της AEG. Τραυματίζεται βαριά στο κεφάλι ένας από τους ενόπλους, ο Χρήστος Κασίμης, και με διαμπερή τραύματα δύο αστυνομικοί, οι Στεργίου και Πλέσσας. Στον τόπο της σύγκρουσης βρίσκεται αυτοκίνητο με βόμβες. Αστυνομικοί "χτενίζουν" τη γύρω περιοχή για να βρουν τους άλλους ενόπλους.

21.10.1977 Πεθαίνει ο Χρήστος Κασίμης. Ο αρχιμπάτσος Καραθανάσης δηλώνει ότι ο Κασίμης ανήκε στην εξτρεμιστική αριστερά και λανσάρει την εκδοχή ότι δολοφονήθηκε από τους συντρόφους του... Από την αστυνομία ανακοινώνεται ότι γίνονται έρευνες για διεθνές κλιμάκιο αναρχικών τρομοκρατών στην Ελλάδα...

- Το ίδιο βράδυ τοποθετούνται βόμβες και γράφονται συνθήματα στο στρατιωτικό γερμανικό νεκροταφείο στο Διόνυσο: "1944:Αντάρτες ΕΛΑΣ 1977:Αντάρτες πόλης" "Βία στη βία του κράτους".

- Η Ασφάλεια με βάση εντολή της Εισαγγελίας αρχίζει έρευνες για να εντοπίσει τους ηθικούς αυτουργούς των επεισοδίων στις 18 και 19/10 στους δρόμους της Αθήνας.

22.10.1977 Δικάζονται οι συλληφθέντες στις διαδηλώσεις, 6 άτομα στην Αθήνα και 13 στην Θεσσαλονίκη...

- Σε εκτεταμένες έρευνες της αστυνομίας για την αποκάλυψη της δραστηριότητας των αναρχικών συλλαμβάνονται 16 άτομα. Ανάμεσά τους σαν ηθικοί αυτουργοί των επεισοδίων έχουν συλληφθεί μετά από έρευνα στα σπίτια τους οι εκδότες περιοδικών Ν. Μπαλλής, Γ. Φελέκης, Μ. Πρωτοψάλτης, Κ. Βασιλειάδης, Η. Μπακογιάννης, ο τραγουδιστής Ν. Άσιμος καθώς και οι Π. Μπαρμπούνης και Ι. Σταυρόπουλος. Στην πλατεία Κουμουνδούρου συνελλήφθησαν οι Γ. Βουγιούκος, Π. Γρίβας, Ζ. Νιφλής, Α. Βλαντάκης, Ι. Ζουμπουλάκη. Γ. Διαλυνάς, και Α. Κατρίνη γιατί κολλούσαν αφίσες-καλέσματα για την κηδεία του Χρήστου Κασίμη.

23.10.1977 Κηδεύεται ο επαναστάτης Χ. Κασίμης στο νεκροταφείο Χαλανδρίου. Εκατοντάδες σύντροφοι τον αποχαιρετούν με σφιγμένες γροθιές και συνθήματα "Θα εκδικηθούμε" "το αίμα κυλάει εκδίκηση ζητάει". Τα συνεργεία της χωροφυλακής τραβούν χιλιόμετρα φίλμ... Η γυνάικα του Αλεξάνδρα Κασίμη τον αποχαιρετά: "Η κόρη μου και εγώ σ΄ευχαριστούμε για τον αγώνα σου. Ξέρω οι λαϊκοί αγωνιστές δεν χάνονται. Έχω εμπιστοσύνη στους συντρόφους σου και τους ευχαριστώ"...

- Δύο βόμβες σκάνε στο Ηράκλειο Κρήτης, η μια στην ταράτσα του γερμανικού προξενείου και η άλλη σε σούπερ-μάρκετ σταφιδοεξαγωγικής εταιρείας.

24.10.1977 Φτάνει στις εφημερίδες κείμενο της Ε.Ο. ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΣΙΜΗΣ όπου αναφέρονται με λεπτομέρειες οι ενέργειες της "Ομάδας για τη Διεθνιστική Αλληλεγγύη" για την πυρπόληση της αποθήκης και την ανατιναξη τμήματος του εργοστασίου της AEG, οι οποίες δεν ολοκληρώθηκαν μετά τη δολοφονία του Χ. Κασίμη από δύο αστυνομικούς (Πλέσσας, Στεργίου) με πολιτικά.

- Οι Σ. Λαγκαδινού, Ε. Μαθιουδάκης και Χ. Κωνσταντινίδης καταδικάζονται σε φυλακίσεις από 18 μήνες έως 3,5 χρόνια.

- Αφήνεται ελεύθερος ο μπάτσος -βασανιστής της χούντας- Π. Μπάμπαλης.

25.10.1977 Ο Γ. Τσαχτιρίδης καταδικάζεται σε 2 χρόνια φυλακή χωρίς αναστολή. Στη Θεσσαλονίκη καταδικάζονται οι 10 από τους κατηγορούμενους σε 22 με 28 μήνες φυλακής.

31.10.1977 Συλλαμβάνεται στην δουλειά του, σ΄ένα εργοστάσιο της Αγ. Βαρβάρας, ο εργάτης Γ. Σερίφης σαν ένας από τους 3 ενόπλους της "Διεθνιστικής Αλληλεγγύης" που διέφυγαν τον κλοιό της αστυνομίας μετά την συμπλοκή στο Ρέντη, και κατηγορείται μάλιστα ότι είναι αυτός σκότωσε τον Κασίμη...

www.geocities.com/anar_gr/gr/s_mnimi.htm

Πέμπτη 26 Μαρτίου 2009

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΡΧΙΚΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ

Ένα κείμενο του Φίλιππα Κυρίτση
αναδημοσίευση από http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=515172

Σ' όλη μου τη ζωή προσπάθησα να μιλάω για ανθρώπους και για πράγματα που η ελεγχόμενη και κατευθυνόμενη από το κράτος και τα κάθε είδους αφεντικά κοινωνία, προσπαθεί να τα κρύβει πάση θυσία. Πράγματα που αφορούν την καθημερινή μας ζωή και τους ανθρώπους που μας περιστοιχίζουν. Πράγματα που συνθέτουν την πραγματικότητα που εμείς ζούμε κι όχι την πραγματικότητα των άλλων, που μας προβάλλεται μέσα από τα βιβλία, τον κινηματογράφο, τα τραγούδια, τις εφημερίδες, το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, κλπ. Αυτή η πολύχρωμη και ελκυστική πραγματικότητα που δεν ζούμε, αλλά οι περισσότεροι νομίζουν ότι την ζούνε, λόγω του ότι το μυαλό τους βομβαρδίζεται από εικόνες και παραστάσεις της, λειτουργεί σαν ναρκωτικό, το οποίο ναρκώνει τις αισθήσεις μας και μας κάνει να χάνουμε την αίσθηση και του τόπου και του χρόνου. Εγώ που προσπαθώ πάντα να βλέπω τα πράγματα, όπως είναι, όσο κι αν αυτό είναι επώδυνο, και που προσπαθώ να λέω σχεδόν πάντα την αλήθεια, όσο κι αν αυτό μου έχει κοστίσει ακριβά στη ζωή μου, θα ήθελα μ'αυτό το άρθρο να απευθυνθώ πρώτα σ' αυτούς που την δεκαετία του εβδομήντα αποτελούσαν τον πολύχρωμο κόσμο των αναρχικών των Εξαρχείων, για να τους θυμίσω, ότι όσα χρόνια κι αν πέρασαν κάποιοι μείνανε για πάντα οι ίδιοι, και κατόπιν στους νεότερους που μισούν αυτήν την κοινωνία της αδικίας, του ψέματος και της βίας και θέλουν να την αλλάξουν, για να τους επιβεβαιώσω την υποψία τους ότι η κοινωνία δεν μπορεί όλους να τους ισοπεδώσει και να τους αφομοιώσει, γιατί μερικοί ζούνε και πεθαίνουν απροσάρμοστοι.

Στα πρώτα χρόνια μετά την μεταπολίτευση του 1974, ο πολιτικο-ιδεολογικός χώρος των αναρχικών των Εξαρχείων λειτουργούσε, καλώς ή κακώς, σαν οικογένεια. Πράγμα που σημαίνει ότι οι αναρχικοί ήξεραν ο ένας τον άλλο με το ψευδώνυμο του, κουτσομπόλευε ο ένας τον άλλο, έλεγχε ο ένας τον άλλο, όσον αφορά τις βασικές του επιλογές, και όλοι υπάκουαν σε κάποιους καθιερωμένους τρόπους συμπεριφοράς και κάποιες γενικές στάσεις στη ζωή, η παραβίαση των οποίων συγκέντρωνε την κατακραυγή και τον εμπαιγμό των 'συντρόφων' τους. Αυτοί οι καθιερωμένοι, στα πλαίσια της πολιτικο-ιδεολογικής αυτής οικογένειας, τρόποι συμπεριφοράς και οι γενικές στάσεις ζωής είναι αυτά που για τους ανθρώπους που έχουν πια πεθάνει, μας κάνουν να τους θεωρούμε κάπως δικούς μας και να μιλάμε γι' αυτούς μεταξύ μας, όσοι έχουμε επιβιώσει από εκείνη την εποχή. Για μερικούς από αυτούς τους αναρχικούς που έζησαν και δεν ζούνε πια θέλω να μιλήσω σ' αυτό το κειμενάκι, γιατί είμαι σχεδόν βέβαιος, ότι κανένας άλλος δεν μίλησε, δεν μιλάει, ούτε θα μιλήσει γι' αυτούς και την προσφορά τους στον αγώνα για την αναρχία, δηλ. για μια κοινωνία ελευθερίας και ισότητας, χωρίς ψέμα και χωρίς βία, χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση ανθρώπου από άνθρωπο. Το κειμενάκι αυτό το θεωρώ σαν ένα μικρό ευχαριστώ για την προσφορά των παιδιών αυτών στον αγώνα για την αναρχία, όσο μικρή και αμφιλεγόμενη κι αν ήταν αυτή. Τους ευχαριστώ γιατί νομίζω ότι ό,τι πιο όμορφο υπάρχει στην ζωή είναι να αγωνίζεσαι για την ελευθερία και την ισότητα, για μια κοινωνία στα μέτρα του ανθρώπου, με λίγα-λόγια για την αναρχία.

Ένας άνθρωπος που, σίγουρα, θα μου μείνει αξέχαστος, είναι ο Γιώργος ο Λέτσιος, με το παρατσούκλι Αρκούδος. Τον γνώρισα στις συζητήσεις για την δημιουργία μιας ομάδας με ιδεολογική συνοχή, που γινόντουσαν τότε στο σπίτι που κρατούσε το Ροκ συγκρότημα Σπυριδούλα. Εκεί, εκτός των άλλων, γνώρισα και την Σοφία Αργυρίου, που μετά τον γάμο μας και την συνακόλουθη φυλάκισή μας έγινε γνωστή σαν Σοφία Κυρίτση, όπως και τον Κυριάκο Μαζοκόπο, που είναι φυλακισμένος εδώ και τέσσερα χρόνια στις φυλακές Κορυδαλλού, γιατί στις 8 Νοέμβρη 1990 έσκασε μια βόμβα στα χέρια του, με συνέπεια να χάσει το ένα του μάτι και το ένα του χέρι. Ο Γιώργος ο Λέτσιος, μαζί με την Σοφία Αργυρίου, τον Νίκο Μπαϊκούση, με το παρατσούκλι Βαρώνος, τον Μιχάλη Πρωτοψάλτη, που αργότερα του κόλλησαν το παρατσούκλι Κόκορας, λόγω του ότι έβγαλε το αναρχικό περιοδικό 'Ο Κόκορας που λαλεί στο σκοτάδι', τον Σάκη Παπαδόπουλο, με το παρατσούκλι Καρχαρίας, που αργότερα έγινε φωτορεπόρτερ, έναν άλλο με το παρατσούκλι Μαρκήσιος, έναν Μάριο και τον Αντωνάκη τον Γκιών, καταδικάστηκε στα τέλη '76, αρχές '77 σε έντεκα μήνες φυλακή, γιατί στο μπαλκόνι των γραφείων της 'Επιτροπής ενάντια στην επιστημονική καταπίεση' υπήρχε το πανώ 'ΚΑΤΩ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ'. Η Επιτροπή στεγαζόταν στο δικηγορικό γραφείο του δικηγόρου Γιώργου Νταλιάνη, ο οποίος έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, και το βιβλίο 'Φεντεραλισμός, Σοσιαλισμός, Αντιθεολογισμός' του Μιχαήλ Μπακούνιν, εκδόσεις 'Ελεύθερος Τύπος'και έχει γράψει, μεταξύ άλλων, το βιβλίο 'Το Σύμπαν της Ιεραρχίας'. Αυτό το σύμπαν τον κατάπιε και βρίσκεται κλεισμένος εδώ και πολλά χρόνια στο Δημόσιο Ψυχιατρείο, υφιστάμενος στο πετσί του την επιστημονική καταπίεση.

Η δίκη που είχε γίνει τότε υπήρξε αρκετά επεισοδιακή, γιατί στην πρόκληση των δικαστών να κάνουν πως δεν ξέρουν τίποτα για τους αναρχικούς, απάντησε ο ιδιαίτερα γνωστός στην εποχή του αναρχικός εκδότης και αγωνιστής Χρήστος Κωνσταντινίδης, με το να πεταχτεί μέσα από το ακροατήριο και να τους πει ότι δεν τους αναγνωρίζει και ότι δεν έχουν κανένα δικαίωμα να δικάζουν εμάς τους αναρχικούς. Η έκρηξη της αγανάκτησης του Χρήστου έκανε τους δικαστές να διατάξουν την κράτησή του και αυτό με την σειρά του έκανε τον Γιώργο το Φρήκ να πάθει επιληπτική κρίση και να πέσει στο πάτωμα και να χτυπιέται. Η δίκη διακόπηκε και όταν, τελικά, συνεχίστηκε κατέληξε, γύρω στις 4 η ώρα το πρωί, σε καταδίκη των 8 κατηγορουμένων σε 11 μήνες φυλακή με ανασταλτικό αποτέλεσμα της έφεσης.

Πολλές φορές διαδήλωσα μαζί με τον Λέτσιο στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, πολλές φορές μας κυνήγησε η αστυνομία, με αποκορύφωμα τα επεισόδια της Πρωτομαγιάς του 1977. Ενθύμιο μου από τότε μια φωτογραφία του μπλοκ των αναρχικών, η οποία δημοσιεύτηκε σε όλες τις εφημερίδες, όπου φιγουράρω και εγώ. Στο κέντρο της ο 'πρώτος βουβός μασκοφόρος'. Η φωτογραφία αυτή έγινε μετά αφίσα, αφού της προστέθηκε σαν λεζάντα ένα τσιτάτο του Καρδινάλιου του Ρετζ, και κυκλοφόρησε από την Διεθνή Βιβλιοθήκη, τον εκδοτικό οίκο του Χρήστου Κωνσταντινίδη. Πολλές φορές βρέθηκα με τον Λέτσιο στα δικαστήρια της Σανταρόζα, που τώρα έχουν κατεδαφιστεί, συμπαραστεκόμενος στους δικαζόμενους συντρόφους. Στους διαδρόμους αυτών των δικαστηρίων γνώρισα και τον Παναγιώτη Λιβερέτο, για τον οποίο θα μιλήσω παρακάτω. Εκεί γνώρισα και τον Ζωγονόπουλο ή Πολυζωγονόπουλο, δεν θυμάμαι καλά, με το παρατσούκλι Τούβλας, λόγω του ότι έγινε πρωτοσέλιδο σε κάποια εφημερίδα, να πρωταγωνιστεί σε επεισόδια με την αστυνομία, έξω από τα ίδια δικαστήρια, με δύο τούβλα στα χέρια του, ένα στο κάθε χέρι.

Με τον Λέτσιο, την Σοφία, τον Κόκορα και άλλα παιδιά, στο σπίτι του Νίκου του Μπαλή, βγάλαμε την προκύρηξη για τα επεισόδια της Πρωτομαγιάς του 1977, με τον τίτλο 'Εμείς είμαστε οι ρομαντικοί, οι προκλητικοί και οι οργισμένοι'. Μαζί του συνεργάστηκα αργότερα σε δύο ομάδες. Μία για την κριτική της εκπαίδευσης, η οποία μαζευόταν σ' ένα σπίτι της οδού Φυλής, και μία για την έκδοση ενός εντύπου, το οποίο απευθυνόταν στους αναρχικούς και κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 1977 με τον τίτλο Δελτίο νούμερο 1. Εκεί υπάρχει το μοναδικό άρθρο του που έχω στα χέρια μου τυπωμένο. Την ίδια εποχή ήταν που είχε κάνει απεργία πείνας στην είσοδο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, πάνω στην Πανεπιστημίου, ο Μιχάλης Αναστασιάδης, απολυμένος υπάλληλός του. Εγώ και ο Λέτσιος ήμασταν, μεταξύ άλλων, στο απέναντι πεζοδρόμιο, όταν οι μπάτσοι πέρνανε τον Αναστασιάδη σηκωτό, για να τον πάνε με το ζόρι σε κάποιο νοσοκομείο. Ο Λέτσιος φώναζε 'Μπάτσοι, μπασκίνες, σας μένουν λίγοι μήνες'. Που να 'ξερε ότι αυτουνού του ίδιου, του μένανε λίγα χρόνια ακόμη. Τον Σεπτέμβρη ή Οκτώβρη 1977 οι αναρχικοί της πλατείας Εξαρχείων δέχτηκαν επίθεση από τους Εκκετζήδες (φίλοι και οπαδοί του Μαρξιστικο-Λενινιστικού Ε.Κ.Κ.Ε.). Απάντησαν με βόμβες Μολότωφ, με τις οποίες χτύπησαν τα γραφεία της φοιτητικής παράταξης του Ε.Κ.Κ.Ε., της Α.Σ.Π.Ε. Γι' αυτήν την υπόθεση ο Γιώργος ο Λέτσιος παραπέμφθηκε να δικαστεί το 1978, κατηγορούμενος για κακούργημα, και έμεινε προφυλακισμένος μερικούς μήνες μέχρι να αθωωθεί με βούλευμα. Τελευταία φορά που τον είδα ήταν το 1982, στην πλατεία Τζιρακοπούλου, στο Βύρωνα (ήταν Βυρωνιότης). 'Ήταν απογοητευμένος γιατί έβλεπε ότι η εποχή της μεταπολίτευσης, που όλοι μιλούσαν για επανάσταση και ήταν ντροπή να δηλώνει κάποιος νέος Νεοδημοκράτης, που για του αναρχικούς οι καθημερινοί αγώνες με την εξαιρετικά εχθρική κοινωνία, που τους περιέβαλλε, ήταν τρόπος ζωής, είχε πια περάσει ανεπιστρεπτί. Μετά από λίγους μήνες πληροφορηθήκαμε ότι πέθανε από καρκίνο στο συκώτι. 'Ηταν 27 χρονών.

O Παναγιώτης Λιβερέτος δεν έφτασε ούτε καν την δεκαετία του '80. Αυτός είχε γίνει γνωστός για την ανταρσία στο πλοίο 'Aeolian Wind', όταν αυτό βρισκόταν σ' ένα λιμάνι της Βραζιλίας, τον Γενάρη του 1977. Ο Λιβερέτος ήταν μηχανικός στο καράβι αυτό. Η ανταρσία κατεστάλη με επέμβαση της Βραζιλιάνικης αστυνομίας, οι εξεγερμένοι κλείστηκαν στις απάνθρωπες Βραζιλιάνικες φυλακές και μετά σταλθήκανε στην Ελλάδα. Μετά από μια σειρά δικών με την πλοιοκτήτρια εταιρεία, ο Λιβερέτος βρέθηκε στην φυλακή κατηγορούμενος ότι χτύπησε τον δικηγόρο-εκπρόσωπο της εταιρείας, σε μια από αυτές τις δίκες. 'Ήταν αρχές καλοκαιριού 1977. 'Έβγαλε ένα κείμενο από την φυλακή, μέσω της δικηγόρου Κατερίνας Ιατροπούλου, το οποίο ήρθε στα χέρια της Σοφίας. Εγώ, η Σοφία, ο Γιώργος ο Λέτσιος και μια άλλη κοπέλα, από την ομάδα κριτικής στην εκπαίδευση, τη Βάνα, φτιάξαμε μια ομάδα συμπαράστασης, βγάλαμε μια προκήρυξη και την μοιράζαμε μπροστά από την μπροστινή είσοδο του Πολυτεχνείου, φωνάζοντας με μια ντουντούκα, που είχαμε πάρει από τον Χρήστο τον Κωνσταντινίδη. Αυτή η κινητοποίησή μας ώθησε κι άλλους αναρχικούς να του συμπαρασταθούν, με πρώτο τον Καβάτζα. Μετά από 15 μέρες απεργία, βγήκε από την φυλακή, αφού ο δικηγόρος απέσυρε την μήνυση. Κυκλοφόρησε λίγο στην πλατεία Εξαρχείων, όπου δεν του έδινε κανένας σημασία, μπήκε και βγήκε μερικές φορές και στο γραφείο της δικηγόρου Κατερίνας Ιατροπούλου, όπου τον είδα για τελευταία φορά τον Αύγουστο του 1977. Δεν του είπα για τους αγώνες που είχα κάνει, όσο αυτός ήταν στη φυλακή. Στο τέλος του μήνα εκείνου βρέθηκε καμένος στην ταράτσα του σπιτιού του, στον Ασύρματο. Συνθήκες θανάτουαν εξακρίβωτες. Θεωρήθηκε αυτοκτονία. 'Ήταν 30 χρονών. Στην ζωή του και στο έργο του είναι αφιερωμένο το 11ο τεύχος του περιοδικού 'Πεζοδρόμιο' που έβγαζε ο Χρήστος Κωνσταντινίδης.

Ο συγκατηγορούμενος του Λέτσιου Νίκος Μπαϊκούσης, γνωστός σαν Βαρώνος, μαζί με την Σοφία, τον Σάκη και τον Λέτσιο, λειτουργούσε στα τέλη '76, αρχές 77 σαν ένας από τους τσαμπουκαλήδες του χώρου. Συνήθιζε να χρησιμοποιεί αλυσίδα στις φασαρίες που γινόντουσαν, κάθε τόσο, μεταξύ των αναρχικών και των κομμουνιστών, της Κ.Ν.Ε. ή των Μαοϊκών οργανώσεων της άκρας αριστεράς. Οι τελευταίοι, Κνίτες και Μαοϊκοί, μισούσαν τους αναρχικούς περισσότερο κι από την αστυνομία, με αποτέλεσμα να τους σχίζουν τις αφίσες, να μην τους αφήνουν να μοιράσουν προκηρύξεις και να τους απομονώνουν στις διαδηλώσεις. Eγώ μαζί του δεν είχα σχεδόν καθόλου σχέσεις. Τον θυμάμαι μόνο καθισμένο στην πλατεία Εξαρχείων να με ρωτάει ειρωνικά αν ψάχνω την Σοφία, μια μέρα που είχα τσακωθεί μαζί της και είχαμε χωρίσει, και επίσης στα επεισόδια με τους Μαοϊκούς, τους Εκκετζήδες, να περιστρέφει μια αλυσίδα, για να τους φοβίσει. Η σχέση του με τα σίδερα οφείλεται στο ότι ήταν σιδεράς, νομίζω από την Νέα Ιωνία. Από το 1978 που μπήκα στη φυλακή, μέχρι το 1985 δεν ξανάκουσα τίποτα γι' αυτόν μέχρι που διάβασα στη εφημερίδα ότι οδηγήθηκε σε κώμα, από το Ψυχιατρείο Κρατουμένων στο Γενικό Νοσοκομείο της Νίκαιας, όπου άφησε και την τελευταία του πνοή. Αργότερα έμαθα ότι είχε μπει πριν 10 μήνες στη φυλακή για κλοπές και είχε καταδικαστεί σε έξι χρόνια φυλακή. Το τι του κάνανε στο Ψυχιατρείο Κρατουμένων και τον καταστήσανε φυτό, δεν θέλει ρώτημα. 'Όπως συμβαίνει κατά κανόνα, τον θάνατο του τον χρεώθηκε ένα πολιτικό νοσοκομείο, για να μην γίνει καμιά έρευνα στις φυλακές. 'Ήταν 26 χρονών.

Τον 'Τούβλα' τον είχα δει στις φυλακές Κορυδαλλού, το 1980 ή 1981. Μου είχε πει ότι ήταν φυλακισμένος για κλοπές. Πολύ αργότερα, τον είχα δει σ' ένα λεωφορείο της διαδρομής Μελίσσια-Αθήνα, όπου μιλήσαμε, σαν παλιοί καλοί φίλοι, και μου είπε ότι δουλεύει σε κάποια οικοδομή με τον πατέρα του, νομίζω. Σχετικά πρόσφατα, στην κηδεία της Κατερίνας Γώγου, μου είπανε ότι έχει πεθάνει από ναρκωτικά. Δεν πρέπει να ήταν πάνω από 35 χρονών.

O Στέλιος ο Υψινέσκης, ήταν ένας άλλος μαχητικός σύντροφος που τον γνώρισα κι αυτόν στους διαδρόμους των δικαστηρίων, που εκείνη την εποχή δίκαζαν σχεδόν κάθε μήνα αναρχικούς. Μου είχε κάνει εντύπωση γιατί κουρευόταν σχεδόν γουλί κι άφηνε μια φουντίτσα. Κάτι ασυνήθιστο, εκείνη την εποχή, που όλοι οι αναρχικοί είχαν μακριά μαλλιά. Τελευταία φορά τον είδα το φθινόπωρο του 1977, έξω από το σπίτι μου στην Ασκληπιού 163, όπου μέναμε εγώ και η Σοφία, όταν μας συνέλαβε η αστυνομία το 1978. Κάποια μέρα, στη δεκαετία του '80, διαβάσαμε στις εφημερίδες ότι ο Υψινέσκης βρέθηκε μαχαιρωμένος στο Πεδίο του 'Άρεως. Η αστυνομία απέδωσε την δολοφονία του σε ξεκαθάρισμα λογαριασμών, μεταξύ εμπόρων ναρκωτικών. Αυτός που τον σκότωσε πιάστηκε και δικάστηκε σε λίγα χρόνια φυλάκιση. Ο Στέλιος δολοφονήθηκε πριν φτάσει τα 30 χρόνια ζωής. Νομίζω ήταν 27 χρονών. 'Έχω φυλάξει τα σχετικά αποκόμματα των εφημερίδων αλλά δεν τα έχω πρόχειρα.

Δεν θα μιλήσω για τον Νικόλα 'Ασιμο, που αυτοκτόνησε με απαγχονισμό τον Μάρτη του 1988, σε ηλικία 38 χρονών, γιατί και έχουν ειπωθεί πολλά γι' αυτόν και εγώ έχω ξαναγράψει γι' αυτόν στο βιβλίο μου 'Το τρελόχαρτο'. Ούτε για μια από τις κορυφαίες προσωπικότητες του αναρχικού χώρου στην Ελλάδα, τον Χρήστο Κωνσταντινίδη, που πέθανε από καρκίνο σε ηλικία 44 χρονών περίπου, γιατί γι' αυτόν χρειάζεται να πει κανείς πάρα πολλά, που σίγουρα δεν χωράνε σ' αυτό το άρθρο.

Θα αναφερθώ, τελειώνοντας, μόνο στην πρόσφατη αυτοκτονία του Βαγγέλη Λάμπρου, εκδότη του περιοδικού 'Εκτός Ελέγχου' στις αρχές της δεκαετίας του '80. Πριν από το περιοδικό αυτό που έβγαλε τουλάχιστον 3 τεύχη, είχε βγάλει, το 1981, μαζί με τη Ροζίνα Μπέρκνερ το ενημερωτικό φυλλάδιο 'Η κοινωνία των φυλακών...', όπου στο μπροστινό εξώφυλλο φιγουράρει το τσιτάτο μου 'Πίσω από τους τοίχους των φυλακών κρύβονται τα αποδεικτικά στοιχεία των εγκλημάτων του κράτους'. Γύρω στα μέσα της δεκαετίας του '80, κυκλοφόρησε ένα τεύχος του περιοδικού 'Ελεγχόμενο' και στα τέλη της δεκαετίας κυκλοφόρησε το βιβλιαράκι του 'Πιστοποιητικό θανάτου'. Εγώ τον Βαγγέλη το Λάμπρου τον είδα για πρώτη και τελευταία φορά το 1979 στις φυλακές της Αίγινας, όπου εγώ βρισκόμουν καταδικασμένος σε 9 χρόνια φυλακή σαν τρομοκράτης κι ο Λάμπρου ήταν φυλακισμένος για εκούσια απαγωγή της Λίτσας Τσαγκαράκη, μιας κοπέλας που παντρεύτηκε αργότερα και η οποία, το 1980, καταζητιόταν μαζί με την αδελφή της Κατερίνα για εμπρησμό των πολυκαταστημάτων Μινιόν, Κατράντζος κλπ. στο κέντρο της Αθήνας. Ο Λάμπρου με είχε τότε βοηθήσει να κουβαλήσω το κρεβάτι μου από την δεύτερη στην τέταρτη ακτίνα. Τις φυλακές της Αίγινας τις κλείσανε εδώ και 10 περίπου χρόνια, λόγω του ότι ήταν πολύ παλιές για να μπορούν να χρησιμοποιούνται ακόμα. Ο Βαγγέλης ο Λάμπρου κρεμάστηκε στην Αίγινα στις αρχές του καλοκαιριού.

Μικέλης Άβλιχος (1844-1917)

Σατιρικός ποιητής απο το Ληξούρι, Κεφαλονιά.Έζησε το 1844-1917.
Επηρεασμένος απο τον Μπακούνιν.
Στα ποιήματα του καυτηρίαζε το καθεστώς της εκμετάλευσης, τον μιλιταρισμό και την παπαδοκρατία.



Η πολιτική και κοινωνιολογική εγκυκλοπαίδεια του Ανεξάρτητου, Αθήνα 1934, στη σελίδα 18 γράφει για τον ποιητή:
Σατιρικός ποιητής γεννηθείς εν Ληξούρι Κεφαλληνία το 1844.Εσπούδασεν εν Βέρνη, όπου συνεδέθη μετά του ιδρυτού του νεωτέρου αναρχισμού Μπακούνιν, όστις είχε τότε μεγάλην επιρροήν μεταξύ των φοιτητικών κύκλων της Βέρνης.Αι αναρχικαά και επαναστατικαί ιδέαι του Μπακούνιν επέδρασαν μεγαλώς επί του Αβλίχου, του οποίου η ποίησης φέρει έκδηλον την επίδρασιν αυτήν.Είναι αντάξιος συνεχιστής του συμπατριώτου του Ανδρέα Λασκαράτου.Εις τα ποιήματα του εκαυτηρίασε το καθεστώς της εκμετάλευσης, του μιλιταρισμού και την παπαδοκρατία.

Μερικά ποιήματα του:

Διάκοι του Βαάλ, δεν είναι δικός σας
αυτός της φάτνης, ο φτωχός Χριστός
που κύρηξε για νόμο του τη χάρη
εσάς τιμή σας μόνη: το στοιχάρι,
πομπές, θεοπομπές το ιδανικό σας,
κι είν' ο θεός σας σαν και σας μιαρός.
(Χριστούγεννα)

Απ' όλες τσι εφευρέσες του νού
εκείνη για τη μέλλουσα ζωή
να σε φυτεύουνε κουκί στη γή
κουκί να ξεφυτρώνεις τ' ουρανού
και τέχνες κι επιστήμες βάνει κάτου
με τη γεωπονία του θανάτου

Η πρώτη παράκληση το βράδυ με την κήρηξη του πολέμου μας 1912.

Η δέ δύναμις της αμαρτίας ο Νόμος.
(Παύλος προς Κορινθίους Α' 15-56)

Φωτοπεριχυμένη η Εκκλησία,
Μέσα με φόβο του θεού γυρεύουνε.
<Νίκας κατά βαρβάρων.να μας δώσει. Κι απ' έξω κάτι βρώμικα σκυλιά Σκουρδουμπελώντας σκαδακεύουνε Χωρίς Πατρίδα και Θεό και Γνώση! -Πέτε μου τώρα άνθρωποι γνωστικοί Μέσα η απ' έξω είναι η Λογική; -Και πάλι...ενώ...αντηχάει...το Αμήν! των σκύλων είναι το: ,Ειρήνη Υμίν>;
Κι από την αναρχία έχετε τρόμο
Μη μοιάσουμε στα ζώα χωρίς το Νόμο;

Ο μοχθηρός ψευδοφιλόπατρις

Το πρόσωπο του εκείνο το γιωμένο
Που της καρδιάς του δείχνει τη σκουριά
Το γέλιο το κρυφό και λυσσιασμένο
Που η δυστηχία των άλλων του γεννά

Το φθονερό του μάτι το σβησμένο
Που δείχνει βουλιμία για συμφορά
Μας εξηγούν γιατ' είναι διψασμένο
Τ' αχείλι του και πόλεμο ζητά

Διψάει να ιδή στα μούτρα φορεμένους
Πατέρες και μανάδες που μισεί
Να τους ιδεί στα δάκρυα τους πνιγμένου.
Θάναι δροσιά στην έρμη του ψυχή.
Για τούτο υπέρ Πατρίσος σκούζει, κράζει
Όρνιο, που για κουφάρια αναστενάζει.

Ο φιλάργυρος

Σαν το χριστό κ' ή φύσις αναστημένη
στοργή και ζέση ολόγυρα σκορπάει
είναι του πάγου η πλάκα κυλισμένη
κι' από χαρά πάσα πνοή σκυρτάει.

Κι'αγάλλεται όλη η πλάση ερωτευμένη
και την ανάσταση της τραγουδάει!
Κ' ευδωδιάζει η πασχαλιά ανθισμένη
κι' ολούθε αγάπης φίλημα αντηχάει

Μόνον Ιούδα, εσύ, τ' αργύρια σου
μετράς-και δεν ευρίσκεις τη χαρά
μήτε σ'αυτά, και γι' άλλα διψασμένος

Ρίψ' τα λοιπόν και πήγαινε...κρεμάσου...
θα σε δεχτεί κουνώντας την ουρά
ο Μαμωνάς στον Άδη ενθουσιασμένος!

Στον Ψυχάρη
(για το θάνατο του παιδιού του
γράμμα συλληπητήριο)

Κατάρα να έχει ο πόλεμος
που τους βλαστούς θερίζει.
Κατάρα να έχει η δόξα η μάταιη
που σπέρνει συμφορές
που αγαπημένα αντρόγυνα
αλύπητα χωρίζει
όπου γονέων απάνθρωπα
σουβλίζει τις καρδιές.

Σ' εσέ πατέρα δύστηχε
τα λόγια τούτα λέω
στο σκοτωμό του τέκνου σου
με θλίψη της ψυχής
και τον αγιάτρευτο χαμό
φίλος μαζί σου κλαίω
ποτήρι που σ' εκέρασε
ο πόλεμος να πιείς.

Ο Μαντζουράνης
υποψήφιος έν Κεφαλληνία

Ενας στην Αλεξάνδρεια ξακουσμένος
που επλούτησς στο τζόγο με καρπιαίς
μας ήρθε κολονάτα φορτωμένος
για βουλευτής στις νέες εκλογαίς
Κι' έξω ντελάλι βγάνει και φωνάζει
<Για πούλημα ποιός είναι στα χωριά ο Μαντουράνης ψήφους αγοράζει και τους πληρώνει κι' όλα στα γερά!>
Κεφαλονίτες, άν στο πρόσωπο σας
φιλότιμο υπάρχει κι ανθρωπιά,
αποκριθήτε με το φάσκελο σας
σε εκείνον που σας πήρε για τραγιά.
Της Σάμης χωρικοί, Πλάρνοί, Ρισιάνοι
πετάξτε του στα μούτρα ταίς δραχμαίς.
Δείξτε του στην τιμή σας πως δεν φτάνει
Και δεις πληρώσετέ τον με φτυσιαίς.

Ο βίος είναι γόργιος δεσμός
κι ο θάνατος Αλέξανδρος Μεγάλος
κι ασύγκριτος χειρούργος και γιατρός
κόβει το πόδι και περνάει ο κάλος...!


ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ


Στη φάτνη των χτηνών Χριστός γεννάται

χωρίς της Επιστήμης συνδρομή·

η θεία Φύσις κάνει για μαμμή

κι ο δράκος, σαν αρνί, θεός κοιμάται.

Αύριον, άντρας, σα ληστής κρεμάται –

νέα του κόσμου θέλει οικοδομή.

Σταυρό του δίνει ο Νόμος πληρωμή -,

πλην άγιο φως στον τάφο του πλανάται.

Διάκοι του Βάαλ, δεν είναι δικός σας

αυτός της φάτνης ο φτωχός Χριστός,

που εκήρυξε για νόμο του τη χάρη.

Εσάς τιμή σας μόνη το στιχάρι.

Πομπές, θεοπομπές το ιδανικό σας,

κι είν’ ο Θεός σας, σαν κι εσάς, μιαρός!


Μικέλης Άβλιχος Από την Βικιπαίδεια


Ο Άβλιχος Γ. Μικέλης (Μιχαήλ) ήταν Έλληνας σατιρικός ποιητής. Γεννήθηκε από εύπορους γονείς στο Λιξούρι της Κεφαλονιάς το 1844 και σπούδασε στο εκεί Πετρίτσειο Γυμνάσιο και μετά στην Ελβετία στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης, όπου και ήλθε σε επαφή με τον Αναρχισμό και τις ιδέες του Μιχαήλ Μπακούνιν. Έζησε κάποια χρόνια στο Παρίσι, την Ζυρίχη και την Βενετία. Όταν το 1872 επέστρεψε στην πατρίδα του, συνέχισε και συμπλήρωσε την ποίηση του συμπατριώτη του Λασκαράτου, εστιάζοντας την λεπτή ειρωνεία του στον αγώνα κατά της κοινωνικής αδικίας, της θρησκοληψίας, της πλουτοκρατίας και του πολέμου.

Για ένα μικρό διάστημα συνεργάσθηκε λογοτεχνικά με τους Παναγιώτη Πανά και Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, υπήρξε ωστόσο πολύ φειδωλός στις δημοσιεύσεις και γι' αυτό το σύνολο της δημοσιευμένης ποιητικής του παραγωγής δεν ξεπερνά τις 100 σελίδες. Κατά την περίοδο 1912 – 1913 πάντως, έκανε τις τακτικότερες δημοσιεύσεις του στο περιοδικό «Ζιζάνιο».

Παρά την ευψυχία και την ισχυρή του προσωπικότητα, ο Άβλιχος δεν κατόρθωσε να επηρεάσει αποτελεσματικά την επτανησιακή διανόηση της εποχής του, και ενώ, όπως γράφει ο Κορδάτος, στην Αθήνα η ποίησή του εκτιμήθηκε πολύ, η ασφυκτικά ελεγχόμενη από τους πλούσιους και τους παπάδες τοπική κοινωνία τον οδήγησε γρήγορα στην απομόνωση. Πέθανε και ετάφη στο Λιξούρι τον Νοέμβριο του 1917. Έμεινε μέχρι τον θάνατό του συνεπής στις αθεϊστικές και αναρχικές θέσεις του και αποχαιρέτησε τους φίλους του με τα εξής τελευταία του λόγια: «Μην θρηνείτε, γιατί ο Μικέλης πάει στην ζωή».

Τετάρτη 25 Μαρτίου 2009

Γιά αρχή

Εδώ θα συγκεντρωθεί όσο περισσότερο υλικό γίνεται, σε μορφή θραυσμάτων ...σκόρπιων, υλικό από την ιστορία μας